ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 6 ประการนี้ ก็ฉันนั้น
เหมือนกัน ย่อมเป็นผู้ควรของคำนับ ฯลฯ เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญ
อื่นยิ่งกว่า ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อมอดทน
ต่อรูป 1 อดทนต่อเสียง 1 อดทนต่อกลิ่น 1 อดทนต่อรส 1 อดทนต่อ
โผฏฐัพพะ 1 อดทนต่อธรรมารมณ์ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบ
ด้วยธรรม 6 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ควรของคำนับ ฯลฯ เป็นนาบุญของโลก
ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า.
จบปฐมอาชานิยสูตรที่ 5

อรรถกถาปฐมอาชานิยสูตร

พึงทราบวินิจฉัยในปฐมอาชานิยสูตรที่ 5 ดังต่อไปนี้ :-
บทว่า องฺเคหิ ได้แก่ ด้วยองค์แห่งคุณทั้งหลาย. บทว่า ขโม
แปลว่า อดกลั้น. บทว่า รูปานํ ได้แก่ รูปารมณ์ทั้งหลาย. บทว่า
วณฺณสมฺปนฺโน ได้แก่ สมบูรณ์ด้วยวรรณะแห่งสรีระ.
จบอรรถกถาปฐมอาชานิยสูตรที่ 5

6. ทุติยอาชานิยสูตร

ว่าด้วยองค์ของม้าอาชาไนยและของภิกษุ

[277] ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ม้าอาชาไนยตัวเจริญของพระราชา
ประกอบด้วยองค์ 6 ประการ ย่อมควรแก่พระราชา เป็นม้าต้น นับว่าเป็น
ราชพาหนะ องค์ 6 ประการเป็นไฉน ? คือ ม้าอาชาไนยตัวเจริญของพระราชา
ในโลกนี้ ย่อมอดทนต่อรูป 1 อดทนต่อเสียง 1 อดทนต่อกลิ่น 1 อดทน
ต่อรส 1 อดทนต่อโผฏฐัพพะ 1 ย่อมถึงพร้อมด้วยกำลังกาย 1 ดูก่อนภิกษุ
ทั้งหลาย ม้าอาชาไนยตัวเจริญของพระราชา ประกอบด้วยธรรม 6 ประการ
นี้แล ย่อมควรแก่พระราชา เป็นม้าต้น นับว่าเป็นราชพาหนะ.
ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบด้วยธรรม 6 ประการ ก็ฉันนั้น
เหมือนกัน ย่อมเป็นผู้ควรของคำนับ ฯลฯ เป็นนาบุญของโลก ไม่มีนาบุญ
อื่นยิ่งกว่า ธรรม 6 ประการเป็นไฉน ? คือ ภิกษุในธรรมวินัยนี้ ย่อม
อดทนต่อรูป 1 อดทนต่อเสียง 1 อดทนต่อกลิ่น 1 อดทนต่อรส 1 อดทน
ต่อโผฏฐัพพะ 1 อดทนต่อธรรมารมณ์ 1 ดูก่อนภิกษุทั้งหลาย ภิกษุประกอบ
ด้วยธรรม 6 ประการนี้แล ย่อมเป็นผู้ควรของคำนับ ฯลฯ เป็นนาบุญของโลก
ไม่มีนาบุญอื่นยิ่งกว่า.
จบทุติยอาชานิยสูตรที่ 6